Het jaarverslag 2022 van de Arbeidsinspectie geeft een overzicht van de inzet en resultaten van de inspectie op het gebied van veilig, gezond en eerlijk werk en bestaanszekerheid voor iedereen.

Cijfers

Wat betreft arbeidsongevallen waren dit de belangrijkste cijfers en feiten uit het jaarverslag.

• In 2022 ontving de Arbeidsinspectie 3.700 ongevalsmeldingen, ruim 200 meer dan het jaar ervoor.
• In 2022 zijn 51 werknemers door een arbeidsongeval overleden, 9 minder dan in 2021.
• De meeste dodelijke slachtoffers vielen in de sectoren bouw (10), industrie (8) en vervoer en opslag (8).

Reflectie: “Gezondheid moet nog meer voorop staan”

Het jaarverslag laat zien dat de Arbeidsinspectie zich inzet om arbeidsongevallen te voorkomen en te bestrijden, onder meer door voorlichting, handhaving en samenwerking met andere partijen. Ook reflecteert de inspecteur-generaal Rits de Boer op de hardnekkigheid van onveilig gedrag en de noodzaak om gezondheid meer voorop te stellen.

“Onveilig werk is vaak zichtbaarder dan ongezond werk. Een arbeidsongeval of een gevaarlijke machine is direct waarneembaar. Gezondheidsklachten ontstaan over een langere periode, als gevolg van meer onzichtbare risico’s; ze manifesteren zich lang na de blootstelling en soms zelfs pas na het pensioen. En ongezond werk levert even grote, of soms zelfs grotere risico’s voor het individu op. Jaarlijks overlijden 4.000 mensen aan de gevolgen van ongezonde werkomstandigheden eerder in hun leven. Omdat de gevolgen minder zichtbaar en minder direct zijn, worden de kosten van ongezond werk onderschat.“

In 2018 publiceerde de Arbeidsinspectie de Staat van gezond werk. Maar liefst 57.000 werknemers werken met kankerverwekkende stoffen in bedrijven die risico’s niet beheersen. Kort gezegd zijn de boosdoeners van ongezond werk blootstelling aan gevaarlijke stoffen, psychosociale arbeidsbelasting en fysieke belasting.

Aanpak boosdoeners ongezond werk

Heel concreet is dit wat we kunnen doen om het ongezond werk aan te pakken:

• Het is belangrijk om uw werkprocessen en handelingen stap voor stap te kennen, vanuit arbeid hygiënisch oogpunt. Meet belasting en blootstelling per werkproces en handeling.
• Beleid en procedures, zoals gedragscodes of een RI&E, zijn alleen effectief als ze goed worden geïmplementeerd in de organisatie en richting geven aan de dagelijkse praktijk van het werk. Investeren in een verantwoorde veiligheids- en gezondheidscultuur is dan ook een belangrijk onderdeel van gezond werk.
• Let daarbij op de professionaliteit en machtsverhoudingen van arbokerndeskundigen in relatie tot andere disciplines in het bedrijf.
• Werknemersvertegenwoordigers doen er goed aan regelmatig in gesprek te gaan met de preventiemedewerker, de bedrijfsarts en andere kerndeskundigen over gezonde werkomstandigheden.
• Investeer als branche in kennis over gevaren en risico’s van werkprocessen en deel effectieve beheersmaatregelen. Werk samen aan kosteneffectieve maatwerkoplossingen om beroepsziekten te voorkomen. Wellicht dat dan binnen een bedrijfstak, met alle schaalvoordelen van dien, het ook financieel loont om beroepsziekten te voorkomen.