Op 3 februari 2023 ontspoorde een trein met gevaarlijke stoffen in de buurt van de stad Oost-Palestina, Ohio. Dit heeft geleid tot bezorgdheid over het milieu en angst voor chemische stoffen bij de inwoners, zelfs nu overheidsfunctionarissen proberen hen gerust te stellen.

De meeste van de 150 treinwagons vervoerden lading die niet gevaarlijk was, zoals cement, staal en diepvriesgroenten. Maar 20 wagons bevatten gevaarlijke stoffen, waarvan er 11 ontspoord zijn.
Vijf wagons van de ontspoorde trein vervoerden vinylchloride, een gevaarlijke stof die gebruikt wordt in de productie van PVC, terwijl andere wagons andere gevaarlijke chemicaliën vervoerden, waaronder ethyleenglycolmonobutylether, ethylhexylacrylaat en isobutyleen. Een ketelwagen verloor zijn volledige lading butylacrylaat, een heldere vloeistof die wordt gebruikt om verf, lijm en kit te maken.

Hoe gevaarlijk zijn de betrokken chemicaliën?

De ontsporing van de trein heeft geleid tot bezorgdheid bij de inwoners van de stad en daarbuiten. Hoewel niemand gewond raakte bij het ongeval, hebben sommige inwoners sinds de ontsporing hoofdpijn en huiduitslag gemeld.

Bij kamertemperatuur is vinylchloride een zoetgeurend kleurloos gas. Het wordt meestal getransporteerd in de vorm van een samengeperste vloeistof. Inademing van vinylchloride kan ademhalingssymptomen zoals kortademigheid veroorzaken, samen met neurologische symptomen zoals hoofdpijn en duizeligheid. Wetenschappers weten al tientallen jaren dat hoge doses vinylchloride leverkanker kunnen veroorzaken. En zelfs lagere doses, vooral gedurende lange perioden, kunnen gevaarlijk zijn voor de gezondheid van een persoon. Mensen kunnen worden blootgesteld aan de chemische stof als damp of door het drinken van verontreinigd water.
Om een catastrofale explosie te voorkomen, evacueerden ambtenaren bewoners en verbrandden ze opzettelijk een deel van de chemicaliën. Het belangrijkste risico bij een verbranding van vinylchloride, gecontroleerd of niet, is de productie van twee vervelende chemicaliën is: fosgeen, dat tijdens de Eerste Wereldoorlog is ingezet om loopgraven vol soldaten te doden, en waterstofchloride, dat, bij inademing, in de longen kan veranderen in zoutzuur. Door in dit geval echter opzettelijk het vinylchloride af te branden, konden hulpverleners de bewoners lang genoeg evacueren zodat deze twee kortlevende chemicaliën zouden afbreken of anderszins van vorm zouden veranderen, in plaats van een onvoorspelbare explosie te riskeren met mensen in de buurt.
Uiteindelijk lieten ze het vinylchloride uit de ontspoorde wagons in een greppel lopen, waar ze het verbrandden in een “gecontroleerde explosie”, waardoor een dramatische zwarte rookpluim ontstond. De brand werd uiteindelijk geblust op 8 februari 2023, waarna het evacuatiebevel werd opgeheven.

Ethyleenglycolmonobutylether, ethylhexylacrylaat en isobutyleen kunnen allemaal irritatie of neurologische symptomen zoals duizeligheid en hoofdpijn veroorzaken.
Het New Jersey Department of Health waarschuwt dat blootstelling aan butylacrylaat hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en irritatie van neus, keel en longen kan veroorzaken.

Luchtverontreiniging

De Environmental Protection Agency (EPA) zegt dat de lucht in Oost-Palestina veilig is. Er is geen detectie van vinylchloride of waterstofchloride geïdentificeerd, aldus de EPA. Maar sommige bewoners hebben sinds de ontsporing hoofdpijn en huiduitslag gemeld. En velen hebben hun frustratie geuit over wat volgens hen een gebrek aan antwoorden is van de spoorwegmaatschappij en overheidsfunctionarissen.

Waterverontreiniging

Watermonsters die vorige week zijn genomen, tonen “zeer lage niveaus” van twee verontreinigingen – butylacrylaat en ethylhexylacrylaat – van de ontsporing in een kreek die door Oost-Palestina loopt, meldde de Ohio Environmental Protection Agency. Bovendien werd er geen vinylchloride aangetroffen in waterwegen, zeiden ambtenaren. Het vrijkomen van chemicaliën veroorzaakte de dood van 3.500 vissen in de dagen na de ontsporing, schatte het Ohio Department of Natural Resources. Ambtenaren van het ministerie zeiden dat er geen bewijs is van een toename van de vissterfte sinds die vroege dagen, en dat er geen tekenen zijn van schade aan andere soorten dieren.
Sommige inwoners van Oost-Palestina zeggen zich nog steeds onveilig te voelen Na de crash hebben sommige bewoners geklaagd over sterke geuren, hoofdpijn en misselijkheid. Het lijkt bijna weer normaal, behalve dat we allemaal deze dreigende gevaarlijke metaforische wolk boven ons hoofd hebben hangen, niet wetend wat het met onze toekomst gaat doen”, zegt Dianna Elzer.
Men weet hoe de toxische stoffen zich gedragen in een laboratoriumomgeving. Maar niet hoe elke chemische stof in het milieu reageert of hoe elke chemische stof met elkaar reageert, hoe het in grote hoeveelheden reageert.

Meldingsvereisten

De gouverneur van Ohio dringt er bij het Congres op aan de regels rond de meldingsvereisten voor gevaarlijke ladingen te wijzigen Omdat de meeste treinwagons ongevaarlijke materialen vervoerden, was Norfolk Southern niet onderworpen aan wetten die hen zouden hebben gedwongen om ambtenaren van Ohio op de hoogte te stellen van de inhoud van de trein.

Hoe worden gevaarlijke stoffen in Nederland vervoerd?

De meeste gevaarlijke stoffen (88%) worden over het water vervoerd. Een klein deel (10%) over de weg. Slechts 2% van de gevaarlijke stoffen gaat over het spoor. En hier is er wel inzicht in waar de treinen rijden. Wat ze vervoeren en hoe snel ze rijden.

Op het Nederlandse spoor zorgt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat het vervoer van gevaarlijke stoffen goed geregeld is. Er gelden eisen voor de vervoerder, voor het materieel, het personeel, het emplacement. Bovendien zijn er internationale wetten en overeenkomsten, met duidelijke regels en afspraken speciaal voor het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor. Zodat de omgeving én de treinen zelf zo min mogelijk risico lopen.

Meer over het veilig goederen vervoer in Nederland:
Veilig goederenvervoer | ProRail
Gevaarlijke stoffen rail | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) (ilent.nl)

_20-2-’23